Đặc điểm của Đạo giáo đời Đường

Đạo giáo đời Đường từ chỗ có được sự sùng kính của hoàng đế các đời, đã luôn ở vào giai đoạn hưng thịnh. Nhưng chỉ có phái Mao Sơn 茅山 nổi tiếng trên đời, những phái đạo khác như Nam, Bắc Thiên Sư Đạo 南, 北天师道thì im bặt tăm hơi. Bắt đầu từ Vương Viễn Tri 王远知, Phan Sư Chính 潘师正 đến Tư Mã Thừa Trinh 司马承祯, Ngô Quân 吴筠, Lí Hàm Quang 李含光, Từ Linh Phủ 徐灵府, Lưu Nguyên Tĩnh 刘元靖 ... nhân tài phái Mao Sơn xuất hiện hàng loạt, được sự đãi ngộ theo lễ của các đế vương đời Đường. Người ẩn cư thì trứ thư lập thuyết, người ra làm quan thì được bái quan phong tước, hoằng đạo xiển giáo, cơ hồ như trở thành nhân vật chính trên vũ đài Đạo giáo đời Đường.

Thứ đến, triết học Đạo giáo đời Đường đã hấp thu huyền học Nguỵ Tấn và tư tưởng Phật giáo, tiến một bước đề cao tính tư biện của lí luận Đạo giáo, càng coi trọng sự tu trì đối với nội tâm. Như lí luận “trùng huyền chi đạo” 重玄之道 của Thành Huyền Anh 成玄英, Lí Vinh 李荣; “chủ tĩnh khứ dục” 主静去欲 của Tư Mã Thừa Trinh司马承祯; “thủ tĩnh khứ táo” 守静去躁của Ngô Quân吴筠; “thường đạo khả đạo” 常道可道của Vương Huyền Lãm 王玄览 đều thể hiện khuynh hướng này. 

Tiếp đến nữa, thuật ngoại đan đời Đường thịnh hành, theo ghi chép trong sử thư, các hoàng đế do bởi uống kim đan mà trúng độc có 6 vị, đại thần thì nhiều vô kể. Nhân đó thuật ngoại đan cũng dần dẫn đến sự hoài nghi của mọi người, về sau, một số đạo sĩ chuyển sang cường điệu nội luyện, lấy thân thể làm lò, dùng tinh khí thần làm thuốc, luyện thành đan trong thân thể, để cầu trường sinh thành tiên. Trong bối cảnh đó, một số trứ thuật nghiên cứu nội đan lặng lẽ xuất hiện. Như “Hoàng đình nội cảnh ngũ tạng lục phủ đồ” 黄庭内景五脏六腑图 của Hồ Âm 胡愔, “Thái Thượng cửu yếu tâm ấn diệu kinh” 太上九要心印妙经 của Trương Quả Lão 张果老, “Phục khí tinh nghĩa luận” 服气精义论 của Tư Mã Thừa Trinh 司马承祯 ...

Cuối cùng, điển phạm về giới luật pháp quy của Đạo giáo càng hoàn bị. Đạo sĩ Trương Vạn Phúc 张万福 của Thái Thanh quán 太清观 thời Huyền Tông 玄宗 có các sách  Tam Động chúng giới văn 三洞众诫文 2 quyển, Tiếu Tam Động chân văn ngũ pháp chính nhất minh uy lục lập thành nghi 醮三洞真文五法正一明威箓立成仪 1 quyển, Truyền thụ Tam Động kinh pháp giới lược thuyết 传授三洞经戒法略说 2 quyển, đã chỉnh lí hệ thống đối với điển phạm về giới luật pháp quy của Đạo giáo đời Đường. Đỗ Quang Đình 杜光庭 cuối thời Đường Ngũ Đại có Đạo môn khoa phạm đại toàn tập 道门科范大全集  gồm 87 quyển, đã giám định và tổng kết những nghi phạm đạo trường như: chúc phúc diên thọ, cầu tránh tai ương, cầu nắng, cầu mưa, tiêu tai, giải ách, cầu siêu, tế độ, khiến giới luật pháp quy của Đạo giáo càng thêm hoàn thiện.

Huỳnh Chương Hưng ( việt dịch)
Quy Nhơn 20/02/2020

Nguồn 
ĐẠO GIÁO THƯỜNG THỨC ĐÁP VẤN
道教常识答问
Tác giả: Khanh Hi Thái 卿希泰
                   Vương Chí Trung 王志忠
                   Đường Đại Triều 唐大潮
Giang Tô cổ tịch xuất bản xã, 1996