Từ khi nào Vương Mẫu Nương Nương cùng Ngọc Hoàng Đại Đế kết làm phu thê

       Vương Mẫu Nương Nương 王母娘娘 cũng gọi là Tây Vương Mẫu 西王母 là vị thần tiên được nhắc đến nhiều nhất trong truyền thuyết cổ đại Trung Quốc, trong Sơn hải kinh 山海经, Trang Tử 庄子, Thượng thư 尚书, Liệt Tử 列子, Hoài Nam Tử 淮南子 đều có ghi chép. Theo Sơn hải kinh 山海经, Tây Vương Mẫu vốn là sơn chủ của Côn Luân 昆仑, nửa người nửa thú, nhe nanh tóc rối, là vị hung thần nắm giữ việc hung sát hoặc hoạ tai tật bệnh. Còn trong Trúc thư kỉ niên 竹书纪年, Vương Mẫu Nương Nương được chép là một vị quốc vương của một nước nhỏ gần núi Côn Luân, là người không phải thần.

       Trong Mục Thiên Tử truyện 穆天子传, Tây Vương Mẫu lại trở thành một tiên nữ ca hay múa đẹp, đa tình thiện cảm. Tổng hợp ghi chép của những văn hiến này, nhiều học giả cho rằng Tây Vương Mẫu quả thực là người. Phía tây hồ Thanh Hải 青海 từng tồn tại một Tây Vương Mẫu quốc 西王母国, đây là một đất nước do dân tộc du mục theo chế độ mẫu hệ tổ thành, Tây Vương Mẫu có khả năng là quốc vương hoặc nữ tù trưởng của nước đó.

          Sau thời Đông Hán, theo sự sản sinh và phát triển của Đạo giáo, Tây Vương Mẫu trở thành vị thần tiên mà Đạo giáo sùng bái, được tôn làm “Tây Nguyên Cửu Linh Thượng Chân Tiên Mẫu” 西元九灵上真仙母, về sau lại gia thêm phong hiệu càng phức tạp “Bạch Ngọc Quy Đài Cửu Linh Thái Chân Kim Mẫu Nguyên Quân” 白玉龟台九灵太真金母元君.

          Còn như Tây Vương gả cho Ngọc Hoàng Đại Đế 玉皇大帝, thì đó là chuyện bịa. Cả hai đồng là thần tiên mà Đạo giáo tôn phụng. Nhưng đến nay, không có điển tịch Đạo giáo nào có ghi chép cả hai kết làm phu thê. Trong Thái Bình quảng kí 太平广记thời Bắc Tống, cũng căn bản tìm không thấy mối quan hệ nào giữa Ngọc Hoàng Đại Đế với Vương Mẫu Nương Nương. Đến sau thời Nam Tống, do bởi tác dụng của kịch tác gia và tiểu thuyết gia, Vương Mẫu Nương Nương không hiểu vì sao mới “gả” cho Ngọc Hoàng Đại Đế. Đặc biệt là trong Tây du kí 西游记 đã phối hợp hai người thành phu thê, ảnh hưởng rất rộng. Điều này cũng phù hợp với tâm lí hoàng đế phải có hoàng hậu ở nội tâm con người, thế là từ đó phổ biến việc người ta cho rằng Ngọc Hoàng Đại Đế và Vương Mẫu Nương Nương chính là phu thê.

Huỳnh Chương Hưng (việt dịch), link: https://www.facebook.com/huynhchuonghung

 Nguyên tác Trung văn

Trong quyển

THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN

趣味文化知识大全

Thanh Thạch 青石 biên soạn

Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã, 2013