Trong đạo gia có 3 nguyên là : Thượng Nguyên, Trung Nguyên, Hạ nguyên, 3 nguyên này ứng với 3 vị đại đế mà chúng ta đã từng biết. Hôm nay nhân sắp sang tiết Trung Nguyên, tôi xin mạn phép nói về tết Trung Nguyên này.
Vốn thời cổ xưa, cứ vào dịp tháng 7 âm lịch này nhân dân khắp nơi của khu vực Châu Á lại tổ chức một ngày lễ mà trong tâm tưởng của họ không thể nào thiếu được, ngày lễ này gắn liền với họ qua hàng thế hệ, được truyền từ đời này sang đời khác, năm này qua năm khác, và dần dần làm cho nó trở nên phong phú và đa dạng, bắt nguồn từ Trung Quốc, nhưng khi tới các quốc gia khác nhau nó lại mang một màu sắc khác nhau, tạo thành một dư âm cho rất nhiều thế hệ. Thưở xưa cư dân nông nghiệp Châu Á cứ độ tháng 6 tháng 7 là tới kỳ thu hoạch mùa màng, để mọi việc được tốt lành xuôn xẻ không gặp trở ngại người dân thường câu xin thần linh, và thổ địa bắt giam các vong hồn để họ không làm quấy nhiễu , cho tới tận ngày 15 tháng 7 khi mọi việc xong xuôi người cấy cày có công, thần thánh được các sản vật từ bàn tay con người làm ra tiến cống, các oan hồn cũng được tha ra để hượng thụ tài vật. Từ đó về sau hình thành cái ngày lễ Trung Nguyên trọng đại này.
Rằm tháng 7 có nhiều tên gọi khác nhau: Dân gian gọi là ngày tết quỷ, hay lễ đốt quần áo, ngày xá tội vong nhân. Còn các tôn giáo thì có các tên gọi khác nhau: Tết Trung Nguyên( Đạo giáo), Vu Lan( Phật giáo)… Dù ở bất cứ tên gọi nào thì trong tâm thức của người dân Á Đông ngày này là ngày mà cửa âm phủ được mở ra, ông bà cha mẹ họ hàng thân thích của họ được về dương giới,và cả các cô hồn cũng được về dương giới để thụ tài vật.
Với đạo giáo ngày này người ta thường cầu xin Trung nguyên Xá tội Địa quan Thanh Hư Đại Đế xá tội cho các vong hồn của gia đình họ. Và từ trên cung Thượng Thanh thiên quan sẽ giáng hạ nhân gian vào ngày rằm tháng 7 những ai lòng thành sám hối từ tận đáy lòng thì thiên quan sẽ xá tội cho thân nhân của họ. Đạo sỹ sẽ dùng bài sám dưới đây để mà cầu phúc, giảm tội cho vong linh:
Nguyên thủy thiên tôn thuyết trung nguyên thất khí địa quan xá tội bảo sám
Thủ tán
Đêm ngưỡng vân thai vô thượng thiên, nguy nguy sắc tướng tự trang nghiêm, tam thanh hóa khí thành tam thánh, tam hoàng sơ lịch định tam nguyên, phân ti thiên địa cập thủy phủ, tổng nhiếp u minh tịnh chế tiên, đắc đạo quần chân nhu bảo cử, thông linh quỷ tịch lại thăng thiên, thần công diệu đức nan tư nghị, cửu khí thanh phong bất kỉ niên, vu kim quy mệnh đại thiên tôn, hiến hoa chước thủy khải pháp diên, duy nguyện ân cao phái đại thiên, quần sinh phúc thọ vĩnh miên miên, thái thượng tam nguyên linh cảm đại thiên tôn
Tịnh tâm thần chú:
Thái thượng thai tinh ứng biến vô đình khu tà phược mị bảo mệnh hộ thân trí tuệ minh tịnh tâm thần an trữ tam hồn vĩnh cửu phách vô tang khuynh
Tịnh khẩu thần chú:
Đan chu khẩu thần thổ uế trừ phân thiệt thần chÍnh luân thông mệnh dưỡng thần la thiên xỉ thần tức tà vệ chân hầu thần hổ bí khí thần dẫn tân tâm thần đan nguyên lệnh ngã thông chân tư thần luyện dịch đạo khí trường tồn
Tịnh thân thần chú:
Linh bảo thiên tôn an úy thân hình đệ tử hồn phách ngũ tạng huyền minh thanh long bạch hổ đội trượng phân vân chu tước huyền vũ thị vệ ngã chân.
An thổ địa thần chú:
Nguyên thủy an trấn phổ cáo vạn linh nhạc độc chân quan thổ địa chỉ linh tả xã hữu tắc bất đắc vọng kinh hồi hướng chính đạo nội ngoại trừng thanh các an phương vị bị thủ gia đình thái thượng hữu mệnh sưu bộ tà tinh hộ pháp thần vương bảo vệ tụng kinh quy y đại đạo nguyên hanh lợi trinh đại thánh nguyên thủy an trấn đại thiên tôn.
Tịnh thiên địa thần chú:
Thiên địa tự nhiên uế khí phân tán động trung huyền hư hoảng lãng thái nguyên bát phương uy thần sử ngã tự nhiên linh bảo phù mệnh phổ cáo cửu thiên can la đáp na động cương thái huyền trảm yêu phược tà độ nhân vạn thiên trung sơn thần chú nguyên thủy ngọc văn trì tụng nhất biến tức bệnh diên niên án hành ngũ nhạc bát hải tri văn ma vương thúc thủ chân thánh vệ hiên hung uế tiêu tán đạo đức thành toàn quy mệnh thường tiêu thường tĩnh thiên tôn nhiếp ma bính uế đại thiên tôn.
Kim quang thần chú:
Thiên địa huyền tông vạn khí bản căn nghiễm tu ức kiếp chứng ngô thần thông tam giới nội ngoại duy đạo độc tôn thể hữu kim quang phúc ánh ngô thân thị chi bất kiến thính chi bấtvăn bao la thiên địa dưỡng dục quần sinh tụng trì vạn biến thân hữu quang minh tam giới thị vệ ngũ đế ti nghênh vạn thần triêu lễ dịch sử lôi đình quỷ yêu tang đảm tinh quái vong hình nội hữu phích lịch lôi thần ẩn danh động tuệ giao triệt ngũ khí đằng đằng kim quang tốc hiện phúc hộ chân nhân.
Chúc hương thần chú:
Đạo do tâm hợp tâm giả hương truyền hương nhiệt ngọc lô tâm tồn đế tiền chân linh hạ phán sơn bái lâm hiên lệnh thần quan cáo kính đạt cửu thiên.
Phục dĩ:
Kim lô kết triện, dị hương thượng đạt vu cửu tiêu, ngọc giả phù thanh, minh thủy diêu thông hồ đế vị, Thần đẳng thiết văn thiên hoàng thị hưng, ngọc thanh phân hóa, thái sơ kỉ tuế, niên nguyệt nhật thời, giáp tý hội phùng, thị vi thượng nguyên nhi cửu khí dĩ thai, địa hoàng thị hưng, Thượng thanh phân hóa, thái hòa kỉ tuế, niên nguyệt nhật thời, Giáp tý hội phùng, thị hào trung nguyên nhi thất dĩ ngụ, Nhân hoàng thị hưng, Thái thanh phân hóa, Thái quang kỉ tuế, niên nguyệt nhật thời, Giáp tý hội phùng, thị danh hạ nguyên nhi ngũ khí dĩ hàm,thị tam nguyên chi sở đắc danh, diệc tam thánh chi sở thác, thủy tự thị đức, thâm ngũ hành khí nhân nhi đạo quán chư thiên, uy linh khôi khuếch, ân cao phổ biến, hiển thần thông chi chủng chủng. Đại lợi lại dĩ sinh sinh, nhất môn đỉnh ưng đế hào, đồng khí phẩm liệt thượng tôn, hàm sinh thụ tính, quân mộc chân đào, quá khứ vị lai, phổ mông khai độ, túng cực tụng dương, danh công đức, kim đương xá tội chi thần, Chính chúc hi ân chi hội, vọng đồng đình nhi khấu bái, yêu thánh giá dĩ quang lâm, thanh linh khuyết nội, y hi tiên nhạc khanh thương, trứ xá cung trung bàng phất tiên tràng tiếp dẫn, Lương thần nan cấu, Khánh chúc nghi kiền, Viên giai đạo chúng, Cung chú bảo hương, Bỉnh thành thượng khải.
Tam thanh thánh cảnh tam bảo thượng đế
Hạo thiên kim khuyết ngọc hoàng thượng đế
Thừa thiên hiệu pháp hậu thổ đại đế
Viên minh đẩu thánh chi thiên đại đế
Vạn lôi tông chủ thiên hoàng đại đế
Vạn tinh giáo chủ tử vi đại đế
Nam cực thống thiên trường sanh đại đế
Đông cực từ phụ thanh huyền thượng đế
Bắc cực pháp vương huyền thiên thượng đế
Tây cực thái hoa chiêu hóa thượng đế
Trinh minh thượng thánh lôi tổ đại đế
Cửu thiên khả hàn ti trượng nhân chân quân
cửu thiên thải phóng sử diệu hóa chân quân
Nhật đế nguyệt hoàng lưỡng diệu tinh quân
Nam thần bắc đẩu chư đại tinh quân
Lục thập giáp tý vận chuyển tinh quân
Nhị thập bát tú phân dã tinh quân
Hỏa phủ phù tang đan lăng đại đế
Nhật đế nguyệt hoàng lưỡng diệu tinh quân
Tam khí hỏa cung đỗng dương đại đế
Chủ ôn thiên phủ mân thiên đại đế
Đông nhạc thiên tề nhân nguyên thánh đế
Cửu thiên khai hóa hoành nhân đại đế
Tam giới phục ma hiệp thiên đại đế
Thanh dương khải phái đông hoa đế quân
Chính dương truyện đạo cứu kiếp đế quân
Hoa cái chưởng đạo phu hựu đế quân
Khải nam hưng giáo tứ tổ đế quân
Trọng dương nghiễm giáo ngũ tổ đế quân
Nam tông ngũ tổ chư đại sư tôn
Bắc tông thất tổ chư đại sư tôn
Ngọc xu hữu tể hoành giáo chân quân
Ngọc thần thiểu tể hoành tể chân quân
Trung khải
Thượng nguyên cửu khí tứ phúc thiên quan diệu linh nguyên dương đại đế Trung nguyên thất khí xá tội địa quan động linh thanh hư đại đế
Hạ nguyên ngũ khí giải ách thủy quan kim linh đỗng âm đại đế
Tam nguyên chủ tể tam bách lục thập ứng cảm thiên tôn
Tam nguyên khảo giáo thái huyền nữ thanh chân nhân
Tam nguyên đô hội nhất thiết tào quan thánh chúng
Hạ khải
Trị niên thái tuế chí đức tinh quân
Đương cảnh thành hoàng tự điển tôn thần
Đông trù tư mệnh táo quân tôn thần
Hương phường lí vực xã lệnh tôn thần
Vân không quá vãng củ sát tôn thần
Tất trượng chân hương phổ đồng cung dưỡng
Chí tâm triệu lễ
Thái thượng vô cực đại đạo
Tam thập lục bộ tôn kinh
Huyền trung đại pháp tôn sư
Tán
Thanh hư sắc xá hàng trần hoàn. Đạo tổ cung diên trú giác đàn. Ân như hải, Đạo như sơn, dương xuân trạm lộ, siếp khắc biến u quan, tội bộ nhất thì sơn Đại thánh bắc đô xá tội đại thiên tôn
Chí tâm quy mệnh lễ
Thanh linh đỗng dương, Bắc đô cung trung, Bộ tứ thập nhị tào, Giai cửu thiên vạn chúng, Chủ quản tam giới thập phương cửu địa. Chưởng ác ngũ nhạc bát cực tứ duy, Thổ nạp âm dương, hạch nam nữ thiện ác chi tịch, từ dục thiên địa. Khảo chúng sinh lục tịch họa phúc chi danh, pháp nguyên nghiễm đại, Nhi năng li cửu u, hạo kiếp thùy quang, nhi năng tiêu vạn tội, quần sinh phụ mẫu tồn một triêm ân, đại bi đại nguyện, đại thánh đại từ, trung nguyên thất khí xá tội địa quan động linh thanh hư đại đế thanh linh đế quân.
Nhĩ thời:
Linh bảo thiên tôn, tại thất bảo thai trung, hương lâm chi uyển, chư thiên chí chân, nhất thì tề tập, hoàn thị tả hữu, thiên tôn phóng đại uy quang, chiếu kiến vạn quốc cửu châu chi nội, nam nữ tội nhân, đống ngạ lung tàn, manh lung âm ách, luyên bả than hoán, ám muội si ngu, cô bần yểu chiết, lục cực câu bị, thậm thả thiên hỏa phần thiêu, thiên lôi phích lịch, xà hạt sở tàn, hổ lang sở phệ, dĩ cập đầu hà lạc tỉnh, phục độc huyền lương, âu đả thương sinh, vẫn cảnh tự hại, tù lao tễ mệnh, trảm giảo khí thi, chủng chủng hoành thương, thật kham ai mẫn, hựu phục chiếu kiến chư địa ngục trung, thụ tội chúng sinh, túc lí đao sơn, thân mi đỉnh hoạch, cơ xan mãnh hỏa, khát ẩm dong đồng, nữu giới gia tỏa, linh ngữ khảo lược, ngũ thể bất cụ, bi hào triệt thiên, thiên tôn chú mục lương cửu, khái nhĩ thán viết, thử đẳng chúng sinh, bất đắc ân xá, yên năng thoát khứ trầm luân, thì hữu cứu khổ chân nhân, tòng tọa nhi khởi, nghiêm chỉnh y quan, kê thủ thỉnh viết, nhân giai thiên địa sở sinh, hà dĩ thử chư tội bối, thụ tư vô hạn khổ não, dục cầu nguyên xá, vu hà hu ân, thiên tôn viết: nặc ngô ngữ tử, thụ chư tội giả, tiền sinh kim thế, tạo vô biên ác nghiệp, hữu như ngỗ nghịch phụ mẫu ,khi võng quân thượng, đồng thất thao qua, lương bằng phụ thác, sát saih hại mệnh, hung bạo tàn ngược, gian đạo tà dâm, tổn nhân lợi kỉ, nhất thiết vi tâm diệt lí chi sự, phóng đãng nhậm vi, củ sát chi thần, chú danh hắc tịch, án ác nghĩ tội, bất sảng hào li, hoặc phát dương thế tựu hình, hoặc bế âm tào thụ khổ, thị duy trung nguyên địa quan, khai pháp hiển chi môn, đại uông dương chi trạch, phùng xá trừ chi, phương siêukhổ hải, chúng sinh ứng vu, thất nguyệt thập ngũ nhật, trung nguyên xá tội chi thần, khải kiến đạo tràng, đính lễ thánh hào, tẩy tâm địch lự, quy mệnh đầu thành, địa quan tự nhiên cảm ứng, đại xá tội khiên. Duy thời, cứu khổ chân nhân linh dụ, kê thủ tạ viết: thiện tai thiện tai, thành như ân dụ, thần tướng ban phát luân âm, lưu truyền hạ thổ, phổ chiếu quần sinh, chiêm thiên khấu bái
Chí tâm triệu lễ:
Thanh linh đỗng dương trung nguyên xá tội thiên tôn
Bắc đô đế cung trung nguyên xá tội thiên tôn
Bộ giai tào chúng trung nguyên xá tội thiên tôn
Khảo hạch lục tịch trung nguyên xá tội thiên tôn
Chủ quản tam giới trung nguyên xá tội thiên tôn
Chưởng ác tứ duy trung nguyên xá tội thiên tôn
Thổ nạp âm dương trung nguyên xá tội thiên tôn
Từ dục thiên địa trung nguyên xá tội thiên tôn
Pháp nguyên nghiễm đại trung nguyên xá tội thiên tôn
Hạo kiếp thùy quang trung nguyên xá tội thiên tôn
Quần sanh phụ mẫu trung nguyên xá tội thiên tôn
Tồn một triêm ân trung nguyên xá tội thiên tôn
Trung nguyên nội điện từ huệ phu nhân
Trung nguyên nội cung tần phi tiên quyến
Thái huyền khảo giáo nữ thanh chân nhân
Trung nguyên chưởng trai nguyện công đức tào quan thánh chúng
Trung nguyên chưởng kỉ ác hắc tịch tào quan thánh chúng
Trung nguyên chưởng lục thiện thanh biên tào quan thánh chúng
Trung nguyên chưởng kí tái ân sách tào quan thánh chúng
Trung nguyên nhất cung tam phủ đô ti tào quan thánh chúng
Trung nguyên cung nội tả hữu hiệu mện chư đại linh quan
Linh bảo thiên tôn, phục vị cứu khổ chân nhân viết: Chưởng ác giả, tổng ti chi nhậm, tiếp lí giả, tá lí chi quan, duy tư âm dương lưỡng giới, khinh trọng tội tù bất hữu, trung giới thiên chân, đồng thanh cứu khổ, tước trừ nghiệp án, khủng cửu u trường dạ, vĩnh vô siêu bạt chi kì, tự trung nguyên địa quan ngoại, canh hữu nhất bách nhị thập thiên tôn đồng đại từ tâm, đồng đại bi tâm, cập chư nhạc danh sơn thánh chúng, tùy phương chửng cứu quần sinh, sở hữu đại tội giảm tiểu, trọng tội giảm khinh, dương giải
pháp võng, âm thoát khổ luân.
Tổng bỉnh:
Trung nguyên địa quan ý chỉ, bình phản chư ngục, báo đối tòng khoan, nhân kí quy mệnh trung nguyên địa quan, canh tu quy mệnh trung nguyên
tiếp lí nhất bách nhị thập thiên tôn, tịnh ngũ nhạc danh sơn chúng thánh. Âm phủ minh quan, chuyển lễ thánh hào, dĩ thù cứu độ chi ân, dĩ khánh cảm hàm chi niệm, cứu khổ chân nhân, hựu phục kê thủ tạ viết: Thừa mông ân dụ cảm bất phu tuyên, truyền ngữ phàm trần, kiền cung đính lễ.
Chí tâm triệu lễ:
Cao thánh thông huyền thiên tôn
Huyền nguyên đản diệu thiên tôn
Không tuệ ngưng thường thiên tôn
Phương tiện thiện cứu thiên tôn
Thông chân ứng biến thiên tôn
Chúng thiện từ thi thiên tôn.
Hòa quang nhẫn nhục thiên tôn
Ngưng thần huyền giác thiên tôn
Luân chuyển vận độ thiên tôn
Đại từ vô ngã thiên tôn
Linh thông phẩm lượng thiên tôn
Vận hóa vi minh thiên tôn
Đại tuệ chúng thiện thiên
Tôn hải lượng vô nhai thiên tôn
Quang diệu cao huyền thiên tôn
Thường trụ hư cực thiên tôn
Huyền vi đức bổn thiên tôn
Huy hư độ mệnh thiên tôn
Hội âm khai tông thiên tôn
Tham thiện nhạc pháp thiên tôn
Diệu không chân tương thiên tôn
Hàm hoằng phẩm lượng thiên tôn
Trí tàng vi đạt thiên tôn
Tuệ giải không tịch thiên tôn
Phổ chiếu u huyền thiên tôn
Pháp bản hư ngưng thiên tôn
Thiên bảo cứu khổ thiên tôn
Vô lượng tự tại thiên tôn
Trí thành đại mãn thiên tôn
Bình đẳng thiện ứng thiên tôn
Khai quang tể độ thiên tôn
Thanh vi trừng ngộ thiên tôn
Thái minh không giải thiên tôn
Cao thanh diệu huệ thiên tôn
Khai duyên phổ cứu thiên tôn
Vô lượng diệu thân thiên tôn
Quang tương vạn biến thiên tôn
Tử hư huyền thánh thiên tôn
Phi không trí thắng thiên tôn
Ngọc thần diệu cảnh thiên tôn
Phạm bảo thái hư thiên tôn
Nguyên linh đẳng quan thiên tôn
Hải không biện tuệ thiên tôn
Tôn thắng diệu quả thiên tôn
Thiện nguyện phổ âm thiên tôn
Tiên linh chính hành thiên tôn
Từ thi hưng thiện thiên tôn
Uy lực nan tư thiên tôn
Thường trụ tuệ năng thiên tôn
Chân du bản hành thiên tôn
Hương lâm định tưởng thiên tôn
Vô vi phổ tể thiên tôn
Bảo mệnh thượng sinh thiên tôn
Lạc diệt ác căn thiên tôn
Trí đức vô ngại thiên tôn
Bình đẳng thiện cứu thiên tôn
Diễn thánh khai nguyên thiên tôn
Diên phúc bảo thần thiên tôn
Hưng hành diệu đạo thiên tôn
Kim dong cảm ứng thiên tôn
Chiếu dụng quốc vương thiên tôn
Quan chiếu hư vô thiên tôn
Lục thông trừng ngộ thiên tôn
Huyền chân diệu hiển thiên tôn
Phân hình thông đức thiên tôn
Nguyên linh đoan tĩnh thiên tôn
Vô lượng đại độ thiên tôn
Bảo đính đại thành thiên tôn
An diễn vô vi thiên tôn
Chí chân u tịch thiên tôn
Pháp tích quang minh thiên tôn
Bảo hoa nghiêm tịnh thiên tôn
Ứng hiện thường dong thiên tôn
Phổ chiếu duyên cảm thiên tôn
Phó ứng tùy duyên thiên tôn
Niệm độ quần sInh thiên tôn
Phổ quang khuyến thiện thiên tôn
Nhập định thể thường thiên tôn
Hoàn hồn khởi tử thiên tôn
Diệu bảo thượng chân thiên tôn
Khai minh tổ kiếp thiên tôn
Phổ thực hóa sinh thiên tôn
Trường sinh bảo mệnh thiên tôn
Chu hồi độ thế thiên tôn
Thượng cực diệu dong thiên tôn
Tước trừ tội phạm thiên tôn
Uy quyền tự tại thiên tôn
Siêu lăng thượng giới thiên tôn
Thừa quang tể vật thiên tôn
Kì hiện vạn tượng thiên tôn
Hoàn nguyên quy tịch thiên tôn
An nhạc bảo thường thiên tôn
Toàn sinh hộ mệnh thiên tôn
Kì lục bảo niên thiên tôn
An trấn hàm thức thiên tôn
Tứ linh dưỡng tính thiên tôn
Bảo mệnh thụ sanh thiên tôn
Thọ mệnh vô cùng thiên tôn
Lưu diễn vạn phạm thiên tôn
Vận độ bát uy thiên tôn
Huyền hội bát chân thiên tôn
Phổ lâm vạn hành thiên tôn
Diên hòa chánh hóa thiên tôn
Nghiễm vận từ thiện thiên tôn
Thiện tể trí thành thiên tôn
Kiến đức minh hòa thiên tôn
Thường thiện cứu vật thiên tôn
Diệu nhạc vô đẳng thiên tôn
Hư vô chí đạo thiên tôn
Hưng hoành đức hóa thiên tôn
Kính ái từ nhẫn thiên tôn
Khai tể tứ sanh thiên tôn
Tư niệm tam đồ thiên tôn
Hoành đức nghiễm ứng thiên tôn
Chân tĩnh ứng vật thiên tôn
Biến hóa hư không thiên tôn
Nghiễm đức diệu hành thiên tôn
Thống thừa huyền đô thiên tôn
Thiện chứng đại tuệ thiên tôn
Sơn nhạc chúng thánh thiên tôn
Thiên hạ tam thập lục động thiên đắc đạo tiên quan thánh chúng
Thiên hạ thất thập nhị phúc địa đắc đạo tiên quan thánh chúng
Thiên hạ tam thập lục tĩnh lư đắc đạo tiên quan thánh chúng
Phong đô sơn tổng lí âm giới bắc đô huyền thiên thượng đế
Phong đô sơn tả phủ thái dương cung chú sinh chân quan
Phong đô sơn hữu phủ thái âm cung chú tử chân quan
Phong đô sơn chư ngục định tội minh quan
Phong đô san chư ngục tước tội minh quan
Phong đô san chư ngục khảo quỷ minh quan
Nhĩ thời:
Cứu khổ chân nhân, thừa dụ lưu truyền thế gian, thế gian thiện nam thiện nữ, đắc văn trung nguyên nhất bách nhị thập thiên tôn danh hiệu, dũng dược hoan hân, kết đàn lễ tụng, viên cụ thất thất chi đăng , dĩ ánh chiêu chiêu chi trạch, âm tào thao lãng chiếu, đại địa tẫn chuyển dương hòa, tồn một triêm ân, u minh đái đức, thần đẳng kê thủ, quy y vô thượng hư hoàng chính chân tam bảo
Hồi hướng:
Phục văn, vô tâm vi quá, hữu tâm vi khiên, luật phân khinh
trọng, dương tội chi minh, âm tội chi ám, pháp vô thiên tư, bất kiểm thúc vu sinh tiền, kí tước trừ vu thân hậu, thị thành ngu hĩ, nãi sám hối vu phương lai, hi xá nguyên vu tích nhật, đản kì nhiên hồ, đại sinh nghiễm sinh, bất chuyên túc sát, viết minh viết đán, toàn thị dương xuân, kim giả pháp diên khánh hội, công đức chu viên, quân lại thanh hư chi ân, dĩ nghiễm hảo sinh chi đức, duy nguyện thiên ân hạ đãi, nghiệp án quyên trừ đế chiếu tần ban, u tù hoát miễn, minh quan đốn tích, cộng đái quang minh, pháp vũ thường thi, quần triêm nhạc lợi, thần đẳng vô nhậm, chiêm thiên ngưỡng thánh, hồi quang đái đức chi chí, vi thượng lương nhân, tái thân xưng niệm
Trung nguyên xá tội thiên tôn
Trung nguyên phổ xá thiên tôn
Đàm ân bất khả tư nghị công đức
Thu tán:
Thiên tôn thuyết pháp chửng quần sinh, siêu độ tồn vong đế lệnh hành, từ cứu phóng quang minh, tội mục tất tòng khinh, tam đồ ngũ khổ hà ân luân, giải nghiệp võng chúng khánh sinh sinh, thiên xá nghiễm văn thanh.
Trung nguyên thất khí xá tội đại thiên tôn.
Còn với Phật giáo bắt nguồn từ hai kinh điển:
- Phật thuyết Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni Kinh:
Một thời đức Thế Tôn ở tại Tăng già lam Ni câu luật na, thành Ca tỳ la vệ, cùng với chư vị Tỳ kheo, chư vị Bồ tát và vô số đại chúng hội họp, bao quanh trước sau đức Thế tôn để được Ngài thuyết pháp cho.
Bấy giờ, tôn giả A Nan đang độc cư ở một nơi vắng vẻ, nghĩ nhớ đến giáo pháp đã tiếp nhận. Ngay sau canh ba đêm ấy, tôn giả thấy một ngạ quỷ tên là Diệm Khẩu, hình thù gớm ghiếc, thân thể khô gầy, trong miệng lửa cháy, cổ họng như kim, đầu tóc rối bù, móng dài nanh nhọn, rất đáng kinh sợ. Đứng trước mặt tôn giả A Nan, ngạ quỷ nói với tôn giả rằng: Sau ba ngày nữa, mạng sống của thầy sẽ hết, liền thác sanh vào loài ngạ quỷ. Lúc đó, tôn giả A Nan nghe lời đó rồi, tâm sanh hoảng sợ, hỏi lại ngạ quỷ: Sau khi tôi chết sẽ sanh làm ngạ quỷ, vậy thì tôi phải làm phương cách nào để thoát khỏi cái khổ ấy?
Khi ấy, ngạ quỷ nói với tôn giả A Nan rằng: Sáng sớm mai, nếu thầy có thể bố thí ẩm thực cho trăm ngàn na do tha hằng hà sa số ngạ qủy cùng với trăm ngàn vị bà la môn tiên, mỗi vị nhận được phần thí là một đấu ẩm thực được tính theo cái lượng đấu của nước Ma già đà, lại còn vì chúng tôi mà cúng dường Tam bảo, nhờ đó chúng tôi thoát khổ ngạ quỷ, sinh về cõi trời, thì thầy mới được tăng tuổi thọ.
Tôn giả A Nan nhìn thấy ngạ quỷ Diệm Khẩu đây thân hình gầy gò, khô khốc gớm ghiếc, trong miệng lửa cháy, cổ họng như kim, đầu tóc rối bù, lông dài móng nhọn, lại còn nghe những lời chẳng thuận như thế, lòng rất hoảng sợ, lông thân dựng đứng. Tôn giả liền từ chỗ ngồi đứng dậy, đi mau về chỗ đức Phật ở, năm vóc sát đất, đảnh lễ dưới chân Phật, thân thể run rẩy mà bạch với đức Phật rằng: Cúi xin đức Phật cứu khổ cho con ! Sở dĩ con cầu cứu là vì khi con ở nơi thanh vắng để suy nghiệm những pháp đã lãnh thọ thì gặp ngạ quỷ Diệm Khẩu, nói với con rằng, qua ba ngày nữa con chắc phải mạng chung, sanh làm ngạ quỷ. Lúc đó con có hỏi ngạ quỷ là làm cách nào để thoát cái khổ ấy, ngạ quỷ đáp rằng, nếu con có thể bố thí các món ẩm thực cho trăm ngàn na do tha hằng hà sa số ngạ qủy, cùng với trăm ngàn vị bà la môn tiên, thì con mới được sống thêm. Bạch đức Thế tôn, nay con làm sao lo liệu đủ số ẩm thực để bố thí cho các ngạ quỷ cùng bà la môn tiên.
Bấy giờ, đức Thế tôn bảo tôn giả A Nan rằng: Ông nay chớ sợ, ta có phương cách giúp ông có được các món ẩm thực để bố thí cho trăm ngàn hằng hà sa ngạ qủy cùng các bà la môn tiên, ông chớ sanh lòng sầu não.
Đức Phật dạy: Này A Nan, có một đà la ni rất thù thắng diệu lực tên là Vô Lượng Uy Đức Tự Tại Quang Minh, nếu có ai trì tụng đà la ni này thì có thể cung cấp đầy đủ những món ẩm thực thượng diệu cho câu chi na do tha trăm ngàn hằng hà sa số ngạ quỷ cùng với chúng bà la môn tiên. Mỗi một vị trong các chúng đây đều nhận được 49 đấu thức ăn được tính theo cái lượng đấu của nước Ma già đà. Này A Nan, ta ở đời trước từng làm thân bà la môn, đối trước bồ tát Quán Thế Âm và đức Như lai Thế Gian Tự Tại Uy Đức mà thọ trì đà la ni này nên có thể bố thí khắp cả cho vô lượng ngạ quỷ cùng các bà la môn tiên những món ẩm thực, khiến cho các ngạ quỷ thoát cái thân khổ đau, sanh về cõi trời. Này A Nan, nay ông nên thọ trì thì phước đức và thọ mạng đều tăng trưởng.
Bấy giờ, đức Thế tôn liền vì tôn giả A Nan mà nói đà la ni rằng: Na mô tát phạ đát tha nghiệt đa, phạ lô chỉ đế, án tham bà ra, tham bà ra, hồng.
Đức Phật dạy tôn giả A Nan: Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhân muốn cầu sống lâu, muốn thêm lớn phước đức, muốn mau thành tựu viên mãn bố thí ba la mật, thì mỗi sớm mai hoặc tất cả thời gian mà không có chướng ngại, lấy một cái bát sạch sẽ chứa nước sạch, thêm vào một ít cơm gạo, bánh trái hay những thức ăn khác, rồi dùng tay phải cầm bát, trước hết tụng đà la ni trên đủ 7 biến, sau mới xưng tán danh hiệu của bốn vị Như lai:
Nẵng mồ bà nga phạ đế, bát ra chỉ nương, bộ đa ra đát nẵng, đát tha nghiệt đa da.
Do gia trì và xưng danh hiệu Đa Bảo Như lai mà có thể phá trừ tất cả ác nghiệp tham lận keo rít nhiều đời đến nay trong các loài quỷ, liền được phước đức viên mãn.
Na mô bà nga phạ đế, tô lỗ ba da, đát tha nga đa da.
Do gia trì và xưng danh hiệu Diệu Sắc Thân Như lai mà có thể phá trừ quả báo thân hình xấu xí hung ác trong các loài quỷ, liền được sắc tướng hoàn hảo.
Nẵng mô bà nga phạ đế, vĩ bát ra nga la nghiệt đa, đát ra da, đát tha nghiệt đa da.
Do gia trì và xưng danh hiệu Quảng Bác Thân Như lai mà có thể khiến cho cổ họng của các loài quỷ được rộng lớn, mặc ý tiếp nhận no đủ những đồ thí cúng.
Nẵng mô bà nga phạ đế, a bà dựng ca ra da, đát tha nghiệt đa da.
Do gia trì và xưng danh hiệu Ly Bố Uý Như lai mà có thể khiến cho tiêu diệt được hết thảy sợ hãi trong các loài quỷ, vượt thoát cảnh giới ngạ quỷ.
Đức Phật bảo tôn giả A Nan: Nếu có hàng tộc tánh, người thiện nam đã gia trì và xưng danh hiệu bốn vị Như lai xong, búng ngón tay bảy lần, cầm bát đựng thức ăn nhẹ tay đổ rải trên đất sạch. Làm việc thí thực này xong thì ở bốn phương nơi đó có trăm ngàn na do tha hằng hà sa số ngạ quỷ, trước mỗi vị có 49 đấu thức ăn của nước Ma già đà, thọ thực xong rồi, thảy đều no đủ. Các loài quỷ đây nhất định bỏ cái thân quỷ mà sanh về cõi trời.
Này A Nan, nếu có chư vị tỳ kheo, tỳ kheo ni, ưu bà tắc, ưu bà di thường đem mật ngôn này cùng danh hiệu của bốn vị Như lai mà gia trì vào thức ăn rồi bố thí cho loài quỷ thì được đầy đủ vô lượng phước đức, đem so với công đức cúng dường trăm ngàn câu chi chư vị Như lai thì công đức ấy bằng nhau không khác, thọ mạng dài lâu, tăng ích sắc lực, thiện căn đầy đủ; tất cả phi nhân, dạ xoa, la sát, chư ác quỷ thần chẳng dám xâm hại; lại còn thành tựu vô lượng phước đức, thọ mạng.
Nếu muốn bố thí cho chúng bà la môn tiên thì cần đem những món ăn thức uống đựng đầy trong cái bát, dùng mật ngôn ở trên gia trì bảy biến rồi đổ vào dòng nước sạch. Làm như vậy rồi tức là đã đem các món ẩm thực mỹ diệu của chư thiên tiên mà cúng dường cho trăm ngàn câu chi hằng hà sa số bà la môn tiên. Chư tiên nhân kia nhờ thức ăn đã được gia trì bằng uy đức của mật ngôn mà mỗi vị thành tựu được sở nguyện căn bản, các công đức lành. Mỗi vị đồng thời phát thệ nguyện rằng: Nguyện cho người hiến cúng đây được thọ mạng dài lâu, sắc lực an lạc, lại cầu cho tâm người ấy thấy nghe tin hiểu chánh pháp một cách thanh tịnh, thành tựu trọn vẹn uy đức của bậc Phạm thiên, hành hạnh Phạn thiên , được công đức như công đức cúng dường cho trăm ngàn hằng hà sa chư vị Như lai, tất cả oán thù chẳng thể xâm hại.
Chư vị tỳ kheo, tỳ kheo ni, ưu bà tắc, ưu bà di, nếu ai muốn cúng dường Tam bảo Phật pháp tăng, nên đem hương hoa cùng những món ẩm thực thanh tịnh, dùng mật ngôn trên gia trì 21 biến để phụng hiến Tam bảo. Thiện nam tử, thiện nữ nhân đây đã dùng những món ngon thượng vị của cõi trời mà phụng hiến cúng dường khắp cả Phật pháp tăng bảo trong mười phương thế giới, cũng như đã làm được sự tán thán, khuyến thỉnh, tuỳ hỷ công đức, thường được chư Phật tưởng nhớ ca ngợi, chư thiên thiện thần thường đến ủng hộ, liền được đầy đủ sự bố thí ba la mật.
Này A Nan, ông hãy theo lời Như lai mà tu hành đúng như pháp cùng rộng nói lưu bố, khiến cho tất cả chúng sanh được thấy nghe đều thu hoạch vô lượng phước. Đây gọi là Kinh nói về đà la ni cứu ngạ quỷ Diệm Khẩu và cứu chúng sanh khổ đau. Hãy dùng tên kinh này, ông nên phụng trì. Tất cả đại chúng và tôn giả A Nan v.v… nghe đức Phật nói kinh này xong, một lòng tin nhận, hoan hỷ phụng hành.
- Phật thuyết Vu Lan bồn kinh:
Tôi nghe như vầy:
Một thuở nọ, Đức Phật ở tại thành Xá-vệ, trong vườn Kỳ Thụ Cấp Cô Độc. Khi ấy ngài Đại Mục-kiền-liên vừa mới đắc Lục Thông. Vì muốn cứu độ cha mẹ để báo đáp ơn sinh thành dưỡng dục, Tôn giả liền dùng Đạo nhãn xem xét thế gian thì thấy mẹ mình sanh trong loài ngạ quỷ, không có thức ăn nước uống và chỉ còn da bọc xương. Thấy vậy, Mục-Liên đau xót thảm thiết. Ngài lập tức cầm bát đựng đầy cơm và đi đến dâng lên cho mẹ. Khi được bát cơm, bà liền lấy tay trái che, còn tay phải bốc ăn. Nhưng trước khi vào miệng, thức ăn đã hóa thành than lửa nên nào có ăn được. Mục-Liên kêu gào và khóc than buồn bã. Ngài vội quay về và trần thuật tường tận việc này với Phật.
Đức Phật bảo:
"Mẹ ông tội căn thâm trọng. Tuy tiếng hiếu thảo của ông cảm động đất trời nhưng sức của một mình ông thì không đủ. Cho dù là sức của thiên thần, địa thần, tà ma, ngoại đạo, đạo sĩ, và Tứ Thiên Vương thì cũng chẳng thể cứu giúp. Phải cần đến uy thần lực của mười phương Tăng thì mới đắc giải thoát.
Ta nay sẽ dạy ông phương pháp cứu tế, để khiến tất cả những ai đang gặp hoạn nạn đều xa rời ưu phiền khổ não, tội chướng tiêu trừ."
Phật bảo ngài Mục-kiền-liên:
"Rằm tháng 7 là ngày Tự Tứ của mười phương Tăng. Những ai vì cha mẹ trong bảy đời cùng cha mẹ hiện tại đang gặp ách nạn, họ nên chuẩn bị những cái khay đựng đầy thức ăn trăm vị và trái cây năm thứ, cũng như hương dầu, đèn thắp, giường nệm, tọa cụ, hoặc các đồ tốt nhất trên đời mà cúng dường thập phương đại đức chúng Tăng.
Hết thảy thánh chúng vào ngày đó, hoặc ở trên núi tu thiền định, hoặc đắc bốn Đạo quả, hoặc kinh hành dưới cây, hoặc những vị với Lục Thông tự tại giáo hóa Thanh Văn và Duyên Giác, hoặc các bậc Thập Địa Bồ-Tát với quyền xảo mà hiện làm Tỳ-kheo giữa đại chúng, tất cả đều phải đồng nhất tâm thọ bát cơm của ngày Tự Tứ, thời sẽ đầy đủ giới thanh tịnh của thánh Đạo, đức hạnh sâu thẳm.
Nếu có ai cúng dường cho chư Tăng vào ngày Tự Tứ, thì cha mẹ hiện tại cùng cha mẹ trong bảy đời và lục thân quyến thuộc sẽ thoát khỏi ách khổ của chốn tam đồ. Ngay lúc đó, họ sẽ được giải thoát--y phục và thức ăn sẽ tự nhiên hiện ra. Giả như cha mẹ của người ấy vẫn còn sống thì sẽ thọ hưởng phước lạc trăm tuổi. Còn cha mẹ trong bảy đời sẽ sanh thiên. Họ sẽ tự tại hóa sanh vào thiên hoa quang và thọ hưởng vô lượng vui sướng."
Lúc bấy giờ Phật ban giáo sắc cho mười phương chư Tăng:
"Trước tiên, chư Tăng đều phải vì gia đình của thí chủ mà chú nguyện cho cha mẹ bảy đời của họ. Phải nhiếp tâm định ý, rồi sau đó mới thọ thực. Lúc vừa tiếp nhận khay cúng dường, trước hết hãy đặt ở trước tháp của Phật. Khi chúng Tăng đã chú nguyện xong thì sau đó mới thọ dùng."
Khi ấy Tỳ-kheo Mục-kiền-liên cùng chư đại Bồ-Tát ở trong Pháp hội này đều vui mừng vô cùng, và tiếng than thóc của Mục-Liên cũng chấm dứt. Chính vào ngày hôm đó, mẹ của Mục-Liên được thoát miễn khổ ách mà bà đã trải qua một kiếp làm quỷ đói.
Lúc bấy giờ ngài Mục-kiền-liên lại bạch Phật rằng:
"Cha mẹ của đệ tử nhờ sức công đức của Tam Bảo và uy thần lực của chư Tăng mà được giải thoát. Vào đời vị lai, nếu hết thảy những đệ tử hiếu thuận nào của Phật mà muốn dâng lên những cái khay đựng phẩm vật cúng dường, thì cha mẹ hiện tại và cho đến cha mẹ trong bảy đời của họ có được cứu độ chăng?"
Đức Phật bảo:
"Lành thay! Ta rất vui khi ông hỏi điều đó. Ta sắp muốn nói thì ông lại hỏi ngay.
Này thiện nam tử! Nếu có Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, quốc vương, thái tử, hoàng tử, đại thần, tể tướng, văn võ bá quan, hay lê dân bá tánh nào muốn thực hành lòng từ hiếu thảo đối với cha mẹ hiện tại và cha mẹ trong bảy đời quá khứ, thì vào ngày rằm tháng 7 là ngày Phật Hoan Hỷ và ngày Tăng Tự Tứ, họ đều nên đặt ẩm thực trăm vị vào trong những cái khay và dâng cúng cho mười phương Tăng hiện đang tham dự trong ngày Tự Tứ. Họ nên cầu nguyện để khiến cho cha mẹ hiện tại sống lâu trăm tuổi, không bệnh, và không có mọi thứ khổ não loạn. Thậm chí đối với cha mẹ trong bảy đời, thì cũng mong họ xa rời nỗi thống khổ làm ngạ quỷ và được sanh trong cõi trời người để hưởng vô biên phước lạc."
Phật bảo tất cả thiện nam tử và thiện nữ nhân:
"Các đệ tử nào của Phật tu tập hiếu thuận thì nên trong niệm niệm phải luôn nhớ về cha mẹ và cũng như cúng dường cha mẹ trong bảy đời. Cứ mỗi năm vào ngày rằm tháng 7, với tấm lòng từ luôn hiếu thảo cùng nhớ tưởng đến cha mẹ trong đời này và cho đến cha mẹ trong bảy đời, họ hãy chuẩn bị những cái khay đựng phẩm vật cúng dường mà dâng lên Phật cùng Tăng, thời như thế sẽ báo đáp ơn nghĩa sinh thành dưỡng dục và lòng thương yêu của cha mẹ.
Tất cả đệ tử của Phật đều nên phụng trì Pháp này.
Lúc bấy giờ, khi Tỳ-kheo Mục-kiền-liên và hàng bốn chúng đệ tử nghe lời dạy của Phật, họ đều hoan hỷ phụng hành.
Hai kinh này đều được sử dụng trong ngày rằm tháng 7 một đằng là để cầu siêu cho cha mẹ nhiều đời được siêu thoát, một đằng là để bố thí thức ăn cho những vong hồn chưa được siêu thoát, những vong hồn không nơi nương tựa, không người cúng bái.
Sự hình thành của tết Trung Nguyên bắt đầu từ dân gian hình thành và phát triển rực rỡ thông qua các tôn giáo lớn tại khu vực Á Đông, và đặc biệt nó có sức sống trường tồn ở người dân bản địa. Và cho đến tận ngày nay dù khoa học phát triển, nhưng tục đốt vàng mã cúng bái cho người thân vẫn không mất đi, mà thậm chí còn biến tướng rất nhiều so với thời trước.
Nguồn: Thầy Long Hoa